طنین همتی روزنامه نگار | قطعی برق در روزهای گذشته در نقاط مختلف مشهد در حالی برقرار شد که اسفندماه از سوی مدیران استانی اعلام شد تا انتهای فروردین‌ماه امسال قطعی برق آن هم برنامه‌ریزی‌نشده نخواهیم داشت.
مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای خراسان درباره این قطعی‌های مکرر و برنامه‌ریزی‌نشده به شهرآرانیوز گفت: خروج موقت ۱۵هزار مگاوات ظرفیت نیروگاه‌های حرارتی کشور به دلیل تعمیرات دوره‌ای علت قطعی‌های برق است و این نیروگاه‌ها تا پایان اردیبهشت‌ماه به مدار تولید بازخواهند گشت. هادی مدقق بازگشت زودهنگام گرمای هوا را هم مزید بر علت دانسته و افزود: افزایش ۳۰درصدی مصرف برق در استان ناشی از ورود بار سرمایشی به شبکه باعث شده محدودیت‌هایی برای مدیریت مصرف صنایع بزرگ در ساعات اوج مصرف اعمال شود.
او همچنین تأکید کرده که شبکه برق استان خراسان (شامل خراسان رضوی، شمالی و جنوبی) کاملا پایدار و بدون مشکل بوده و محدودیت‌ها تنها برای کمک به شبکه سراسری برق اعمال شده است.
خاموشی‌های برنامه‌ریزی شده هم به مدار برگشت
شروع فصل گرما قطعا بهانه‌ای برای ادامه‌دارشدن قطعی‌های برق در سال جدید است. این در حالی است که طی دو روز گذشته جدول قطعی‌های برنامه‌ریزی شده هم از سوی توانیر اعلام شد و بر این اساس قطعی برق در سراسر کشور از ساعت ۸:۳۰ صبح تا ۲۳:۳۰ شب ادامه دارد. خاموشی‌ها به‌طور دوره‌ای و در هر بار به مدت یک‌ساعت و نیم اجرا می‌شود. مدیرعامل توانیر در واکنش به انتشار جدول محدودیت در سال جدید گفته است: امسال به دلیل خشک‌سالی امکان استفاده حداکثری از ظرفیت تولید نیروگاه برق آبی را نداریم و فقط امکان استفاده یک‌سوم از ظرفیت نیروگاه‌های برق آبی وجود دارد. مصطفی رجبی مشهدی افزود: نزدیک به ۳۰درصد از نیروگاه‌های کشور عمر بالایی دارند که نیازمند تعمیرات هستند.
خاموشی‌های برق بخش خانگی به‌صورت هفته‌ای در مشهد
در همین زمینه مدیر روابط عمومی شرکت توزیع برق مشهد در گفت‌وگو با شهرآرا، با اعلام خبر اعمال خاموشی‌های احتمالی در سطح شهر، علت این موضوع را ناترازی در تولید و مصرف برق در سطح کشور عنوان کرد.
علیرضا کاشی با اشاره به کاهش بارندگی و محدودیت در تولید برق نیروگاه‌های آبی، تأخیر در انجام تعمیرات دوره‌ای نیروگاه‌ها به دلیل محدودیت‌های سوختی در زمستان، اظهار کرد: نیروگاه‌ها به دلیل این محدودیت‌ها نتوانستند در زمستان برای تعمیرات سالانه خود اقدام کنند و این تعمیرات به فصل بهار موکول شد. این عوامل باعث بروز مشکلاتی در بحث ناترازی تولید و مصرف برق شده است. وی افزود: به منظور مدیریت تأمین برق شهروندان مشهدی، شرکت توانیر از طریق پایش مرکز، دستورالعمل اعمال جداول خاموشی را به این شرکت ابلاغ کرده است. این جداول خاموشی نه‌تنها در مشهد، بلکه در کل کشور در حال اجراست.
مدیر روابط عمومی شرکت توزیع برق مشهد با تأکید بر اهمیت اطلاع‌رسانی بموقع به شهروندان، گفت: به منظور رفاه حال شهروندان، جداول خاموشی از طریق وبسایت شرکت توزیع برق مشهد و اپلیکیشن این شرکت دردسترس عموم قرار گرفته است. شهروندان می‌توانند با واردکردن شناسه اشتراکشان، از زمان و مدت خاموشی‌های احتمالی در منطقه خود مطلع شوند.
کاشی با بیان اینکه برنامه‌ریزی خاموشی‌ها هفتگی انجام می‌شود، تصریح کرد: برنامه‌ریزی هفتگی انجام می‌شود، زیرا با انجام تعمیرات نیروگاه‌ها، حجم تولید برق به‌طور مداوم در حال تغییر است و هر زمان که تولید برق به میزان استاندارد برسد، امکان کاهش خاموشی‌ها وجود خواهد داشت.
وی با اشاره به اینکه اوج مصرف برق در مشهد در فصل تابستان رخ می‌دهد، اظهار داشت: با توجه به محدودیت‌های موجود، ناچار شدیم در فصل بهار نیز اقدام به اعمال خاموشی‌های احتمالی کنیم. از شهروندان تقاضا داریم با مدیریت مصرف برق، ما را در ارائه خدمات مطلوب یاری رسانند. کاشی در پاسخ به سؤالی درخصوص مدت زمان خاموشی‌ها گفت: مدت زمان و روزهای خاموشی در طول هفته، بر اساس میزان تولید نیروگاه‌ها متغیر خواهد بود. در حال حاضر، برنامه‌ریزی تا پایان هفته جاری انجام شده است.
وی در پایان با تأکید بر تلاش شبانه‌روزی صنعت برق برای تأمین برق پایدار، از صبوری شهروندان قدردانی کرد و گفت: اعمال خاموشی‌ها یک اقدام ناگزیر برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی‌تر در تأمین برق است. امیدواریم با همکاری مردم و تلاش همکاران بتوانیم این شرایط را به بهترین نحو مدیریت کنیم. این وضعیت تنها مختص مشهد نیست و در کل کشور در حال اجراست و مشهد نیز جزئی از این شرایط است.
کم‌توجهی به آینده‌پژوهی و برآورد بار، عامل اصلی ناترازی برق
مدیرعامل خانه هم‌افزایی انرژی و آب خراسان رضوی با اشاره به ناترازی در زنجیره تأمین برق کشور، کم‌توجهی به آینده‌پژوهی و برآورد بار در حوزه رشد مصرف و سرمایه‌گذاری‌نکردن در زیرساخت‌ها را عامل اصلی این مسئله دانست.
محمدرضا فلفلانی با بیان اینکه در حال حاضر مجبور به مدیریت خاموشی‌ها هستیم، اظهارکرد: متأسفانه آینده‌پژوهی و برآورد بار در حوزه رشد مصرف به‌خوبی انجام نشده و اگر هم شده، اقدامات درستی برای سرمایه‌گذاری در تولید برق و پاسخگویی به رشد مصرف صورت نگرفته است.
او با اشاره به هشدارهای سال‌های گذشته درخصوص ناترازی برق، افزود: زیرساخت‌های فرسوده در کل زنجیره تأمین، چالش تأمین سوخت نیروگاه‌ها (مرتبط با وزارت نفت) و فرسودگی تجهیزات بهره‌برداری نیروگاه‌ها به دلایل مختلف از جمله تحریم، کمبود نقدینگی و خصوصی‌سازی ناصحیح، استهلاک تجهیزات و… از عوامل مهمی هستند که ناترازی را تشدید می‌کنند.
فلفلانی، کنترل دولتی قیمت‌ها و تعرفه‌های برق را از دیگر عوامل این ناترازی دانست و گفت: تولید انرژی الکتریکی صرفه اقتصادی ندارد و همین موضوع باعث شده که نیروگاه‌ها از هزینه‌های خود، به ویژه در بخش اورهال و نگهداری و تعمیرات بکاهند که منجر به کاهش بهره‌وری و راندمان شده است و اکنون متوسط بهره‌وری نیروگاه‌ها در استان حدود ۴۰ درصد است.
مدیرعامل خانه هم‌افزایی انرژی و آب خراسان رضوی، بی‌توجهی به متغیرهای بیرونی مؤثر، به‌ویژه بازار رمزارزها (کریپتوکارنسی) و جذابیت آن برای ماینرها را از دیگر عوامل این ناترازی برشمرد و تأکید کرد: اگر از گذشته به این بازار توجه بیشتری می‌شد، می‌توانستیم با تدابیر پیشوازانه در سیاست‌گذاری و نظام قیمت‌گذاری و بهره‌برداری، فضا را مدیریت و راهبری کنیم.
هدف‌گذاری غیرواقع‌بینانه در برنامه هفتم
او با تأکید بر لزوم نگاه فعالانه و مدیریت ریسک از سوی مسئولان در رویارویی با مسائلی مانند کاهش بارندگی و افزایش دما، تصریح کرد: متأسفانه حتی در برنامه هفتم پیشرفت نیز شاهد هدف‌گذاری‌های غیرواقع‌بینانه هستیم که این نبودواقع‌بینی، تصمیم‌گیری‌های اشتباه را به دنبال دارد. احتمالا با اتخاذ تصمیمات صحیح و مبتنی بر اطلاعات واقعی، بتوان در بلندمدت ناترازی برق را کاهش داد.
او تأکید کرد: کارشناسان در حوزه انرژی بر این باورند که کشور در مسیر بهینه‌سازی مصرف انرژی با چالش‌های جدی روبه‌روست. در لایه تأمین و تولید انرژی، مشکلاتی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرند، اما هم‌زمان در لایه مصرف نیز با نواقص جالب توجهی روبه‌رو هستیم.
فلفلانی اشاره کرد: وجود یارانه‌ها در حوزه انرژی باعث شده است که مصرف‌کنندگان بهینه‌سازی را نادیده بگیرند. به‌رغم اینکه نمی‌توان گفت که هیچ مدیریتی در این زمینه وجود ندارد، اما واقعیت این است که توجه کمتری به این موضوع شده است. او همچنین افزود: در عرصه کشاورزی، به‌ویژه در چاه‌های کشاورزی، امکان بهره‌وری بهتر و بهینه‌سازی مصرف برق وجود دارد. در این حوزه، هم در میان کشاورزان و هم در بخش‌های صنعتی، پروژه‌های بهبودی باید تعریف شوند تا مصرف انرژی کاهش یابد. مدیر عامل خانه هم‌افزایی انرژی و آب استان تصریح کرد: در بخش خانگی و اداری نیز با ضعف‌هایی روبه‌رو هستیم و این نقاط ضعف به‌طور درخور توجهی مغفول مانده‌اند. شاید ریشه این غفلت به این موضوع برگردد که هزینه برق در سال‌های گذشته برای مصرف‌کنندگان چندان معنادار نبوده است.
