در نشست خبری شرکت آب و فاضلاب مشهد، حسین اسماعیلیان مدیرعامل این شرکت از شرایط بحرانی ذخایر آبی مشهد خبر داد و گفت:«درحال حاضر تنها ۵.۵ درصد از ظرفیت سدهای مشهد پر است و بدترین وضعیت ذخیره آب در بیست سال گذشته را تجربه می‌کنیم.»
کیفیت آب در نقاط مختلف مشهد
وی در پاسخ به پرسشی درباره کیفیت آب مناطق مختلف شهر اظهار کرد:«حدود ۲۴۰ حلقه چاه در مشهد وجود دارد و کیفیت آن‌ها متفاوت است. آب‌های غرب مشهد در گذشته کیفیت کمتری داشتند، اما با اجرای پروژه نبی‌اکرم (ص) و اتصال چاه‌ها به خطوط مستقل، آب‌ها در مخازن تجمیع و سپس توزیع می‌شوند؛ بنابراین هم‌اکنون کیفیت آب در همه نقاط شهر یکنواخت است.»
تغییر طعم و کیفیت آب شهری
اسماعیلیان با اشاره به برداشت بیشتر از منابع زیرزمینی گفت:«سنگ و خاک آلودگی محسوب نمی‌شوند و در فرآیند تصفیه جداسازی می‌گردند. با این حال، افزایش EC موجب تغییر طعم آب شده است. کیفیت آب کاهش یافته اما هنوز از حد مجاز پایین‌تر نرفته است.»
تاب‌آوری مشهد در برابر بحران آب
مدیرعامل آبفای مشهد درخصوص زمان تاب‌آوری شهر در شرایط کنونی افزود:«پیش‌بینی‌های اقلیمی قطعیت ندارند، اما طبق سناریوهای بدبینانه، سدها به‌تدریج از مدار خارج می‌شوند. تلاش ما این است این زمان را به تأخیر بیندازیم و امیدواریم تا پایان سال، مشهد تاب‌آوری خود را حفظ کند. همچنین چشم‌انتظار شرایط مساعدتر در اسفندماه هستیم.»
اصلاح شبکه فرسوده و هدررفت آب
وی درباره لوله‌های فرسوده آب مشهد گفت:«هدررفت فیزیکی آب در مشهد ۸.۵ درصد است که حتی در مقایسه با کشورهای توسعه‌یافته آمار مطلوبی محسوب می‌شود. سالانه حدود ۱۰۰ کیلومتر از خطوط آبرسانی بازسازی می‌شود. با تعرفه‌های فعلی، امکان سرمایه‌گذاری بیشتر وجود ندارد. در عین حال، با اجرای طرح پهنه‌بندی شبکه (۲۱ پهنه اصلی و ۱۴۷ زیرپهنه) شاهد کاهش حوادث و اتفاقات در سال‌های اخیر بوده‌ایم.»
تبلیغات یا تجهیزات کاهنده؟
اسماعیلیان درباره تبلیغات شهری برای مدیریت مصرف نیز گفت:«امسال در این حوزه ضعف داشتیم، اما در دو هفته اخیر تبلیغات محیطی را تقویت کردیم و اکنون بیش از ۴۰ تابلو در سطح شهر فعال است. بخشی از این تبلیغات با همکاری شرکت‌های تبلیغاتی و به‌صورت مسئولیت اجتماعی انجام می‌شود. هرچند تجهیزات کاهنده مصرف مؤثر هستند، اما تغییر رفتار شهروندان به‌مراتب اثرگذاری بیشتری دارد.
مدیرعامل آب و فاضلاب مشهد افزود: با کمک طلاب، امامان جماعت و شبکه‌های تبلیغاتی، اقدامات گسترده‌ای به‌صورت رایگان اجرا کرده‌ایم. به‌عنوان نمونه، بیش از ده هزار نفر از ناحیه‌ها تحت پوشش این فعالیت‌ها قرار گرفتند و برای بیش از پنجاه هزار دانش‌آموز نیز برنامه آموزشی اجرا شد.
وی درباره روش‌های اطلاع‌رسانی و نهادهای دخیل در این زمینه گفت: در حدود چهل نقطه حساس شهر، نصب تابلوهای آگاهی‌بخش انجام شده است. مجموعه این اقدامات با همکاری شهرداری و نهادهای مختلف فرهنگی و آموزشی صورت گرفته است.
فرهنگ سازی مصرف آب؛ راهکار کاهش بحران آبی مشهد
اسماعیلیان گفت: سرانه مصرف آب در مشهد نسبت به میانگین کشور پایین‌تر است، اما با توجه به شرایط اضطراری کم‌آبی، باید اولویت‌بندی در مصرف مد نظر قرار گیرد.
مدیرعامل آب و فاضلاب مشهد خاطرنشان کرد: طبق آمارهای رسمی، سرانه مصرف کل آب شهری در ایران حدود ۲۰۰ تا ۲۰۳ لیتر به ازای هر نفر در روز است. مشهد، با قبول میانگین حدود ۱۹۰ لیتر، هنوز با استاندارد قابل قبولی فاصله دارد، اما باید در راستای کاهش مصرف حرکت کند.
اصلاح الگوهای مصرف در زندگی روزمره
وی به تأثیر رفتارهای فردی در مصرف آب اشاره کرد: مثال‌هایی مانند استفاده بی‌رویه از آب برای وضو یا دوش گرفتن نشان می‌دهد که رفتارهای کوچک نیز تأثیر بزرگی دارند. هر شهروند مشهدی باید تلاش کند الگوی مصرف خود را اصلاح کند تا به ازای هر نفر میزان مصرف به حد استاندارد نزدیک شود.
اسماعیلیان افزود: میانگین سرانه مصرف آب شهری در ایران حدود ۲۰۳ لیتر در روز است، در حالی که میانگین جهانی حدود ۱۵۰ لیتر است، و این تفاوت نشان‌دهنده اهمیت تغییر رفتار جمعی در شرایط فعلی خشکسالی است.
کیفیت آب شرب در مشهد بر اساس استانداردهای ملی تضمین شده است
مدیرعامل آب و فاضلاب مشهد اظهار کرد: کیفیت آب شرب در مشهد بر اساس استانداردهای ملی کاملاً کنترل و تضمین می‌شود و هیچگونه آب غیر استانداردی وارد شبکه توزیع نمی‌شود. این استانداردها حداقل کیفیت قابل قبول آب را مشخص می‌کنند و کیفیت آب در نقاط مختلف شهر ممکن است کمی متفاوت باشد اما همواره در حد مجاز و مورد تأیید است. ما تحت نظارت دقیق دانشگاه علوم پزشکی قرار داریم که بر کیفیت آب در مناطق شهری و روستایی نظارت می‌کند و در صورت بروز هرگونه مشکل، اقدامات فوری انجام می‌شود.
مدیرعامل آب و فاضلاب مشهد به مشکلات گذشته کیفیت آب اشاره کرد و گفت: در گذشته به دلیل وجود چاه‌های متعدد در داخل شهر، کیفیت آب در برخی مناطق متفاوت بود و مشکلاتی داشتیم، اما با اجرای پروژه‌های بزرگ جمع‌آوری و تصفیه، این تفاوت‌ها به حداقل رسیده است.
وی درباره پروژه‌های اصلاح شبکه ابراز کرد: این پروژه‌ها باعث شده است که کیفیت آب در مناطق مختلف مشهد بهبود یابد و اکنون حتی مناطقی که قبلاً با مشکل کیفیت آب مواجه بودند، شرایط بسیار بهتری دارند.
مدیرعامل آب و فاضلاب مشهد به جلسات متعدد با مرکز امور مساجد و همکاری در زمینه آموزش و اطلاع‌رسانی اشاره کرد و گفت: اولین وظیفه در مدیریت مصرف آب، رعایت توسط خود مساجد است تا بتوانند دیگران را نیز به مصرف صحیح تشویق کنند.
وی درباره برخی موارد نادر فروش آب توسط مساجد نیز توضیح داد: موارد بسیار معدودی مشاهده شده که مساجد اقدام به فروش آب کرده‌اند، این موضوع بسیار کم‌حجم و محدود بوده و در صورت مشاهده برخورد قانونی انجام می‌شود.
اسماعیلیان تأکید کرد: قانون جدید مصرف آب در مساجد هرچند مشکلاتی به همراه داشت، اما به منظور بهبود مدیریت منابع آب و جلوگیری از مصرف بی‌رویه اجرا شده است.
