چهل و ششمین جلسه “کمیته توسعه تکنولوژی و مدیریت مصرف” روز چهارشنبه ۱۴۰۴/۰۲/۲۴ با حضور نمایندگانی از خانه صنعت، معدن و تجارت استان، آبفا استان، آبفا مشهد، اداره کل آموزش و پرورش استان، اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان، شرکت رادین گستر خراسان، توزیع نیروی برق مشهد، پالایش گاز شهید هاشمی نژاد و نفت و گاز شرق در محل خانه هم‌افزایی انرژی و آب خراسان رضوی برگزار شد.
در ابتدا پیرامون شستشوی تخصصی و مکانیزه پنل‌های خورشیدی ارائه‌ای تخصصی انجام شد که در آن روش‌های نوین شستشو و تأثیر آن بر افزایش بازدهی نیروگاه‌ها تشریح گردید. سپس حاضرین به بحث و تبادل‌نظر در مورد چالش‌های فنی و اقتصادی اجرای این روش‌ها پرداختند.
تأثیر آلودگی و اهمیت شست‌وشوی پنل‌های خورشیدی
عابدی نماینده شرکت رادین گستر خراسان با اشاره به تأثیر آلودگی و اهمیت شست‌وشوی پنل‌های خورشیدی گفت:«آلودگی و گردوغبار می‌توانند راندمان پنل‌های خورشیدی را تا 15٪ کاهش دهند، بنابراین شست‌وشوی منظم با آب یا محلول‌های غیرخورنده ضروری است. در مناطق پرگردوغبار یا صنعتی، دفعات شست‌وشو باید افزایش یابد. استفاده از شوینده‌های متناسب با نوع آلودگی (مانند ضد گردوغبار، چربی‌بر یا ضد رسوب) تأثیر قابل‌توجهی در بهبود عملکرد پنل‌ها دارد.»
وی افزود:«روش‌های مختلفی برای شست‌وشو مانند استفاده از دستمال مرطوب، آب دیونیزه یا ربات‌های خودکار با مزایا و معایب مختلف وجود دارد؛ مثلاً شست‌وشوی دستی ارزان اما زمان‌بر است، درحالی که ربات‌ها کارایی بالاتری دارند اما هزینه اولیه بیشتری می‌طلبند. انتخاب روش مناسب به شرایط محیطی و بودجه بستگی دارد. شست‌وشوی با محلول‌های مخصوص (بدون الکل) یا آب مقطر گزینه مؤثری است. این کار علاوه بر بازیابی توان تولیدی، از استهلاک پنل و ایجاد نقاط داغ جلوگیری می‌کند و در بلندمدت مقرون‌به‌صرفه است.»
در ادامه جلسه، امکان همکاری سه‌جانبه بین وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، نیرو و کار بررسی شد. در این بخش درباره تفاهم‌نامه جدیدی که هدف آن فرهنگسازی و انتقال دانش تخصصی حوزه آب و انرژی به دانش آموزان، اولیاء و مربیان است، بحث شد. همچنین ظرفیت خانه هم‌افزایی برای تسهیل‌گری در اجرای شدن این تفاهم‌نامه در استان مورد بررسی قرار گرفت.
نقش آموزش در شکل‌گیری رفتار مصرف منابع در کودکان
خانم عبداللهی نماینده شرکت آب و فاضلاب مشهد با اشاره به نقش آموزش در شکل‌گیری رفتار مصرف منابع در کودکان گفت:«فرهنگسازی در حوزه مدیریت مصرف انرژی و آب به‌صورت کمّی قابل‌اندازه‌گیری نیست، اما اثر آن را می‌توان از مسیر تغییر رفتارها و نگرش‌ها به‌ویژه در کودکان مشاهده کرد. این تغییرات در قالب عادات صحیح مصرف در زندگی روزمره، حساسیت به صرفه‌جویی و پرسش‌های آگاهانه پیرامون منابع انرژی و آب نشان می‌دهد. چنین تحولاتی بیانگر اثرگذاری برنامه‌های آموزشی است که در بلندمدت به تغییر الگوی مصرف در سطح جامعه منجر می‌شود. دستیابی به این هدف مستلزم برنامه‌ریزی مداوم، محتوای آموزشی جذاب و هماهنگی بین نهادهای آموزشی و خانواده‌هاست. این اقدام نسلی مسئولیت‌پذیر پیرامون انرژی و آب پرورش دهد.»
آموزش به سبک سونرژی؛ سرمایه‌گذاری روی رفتارهای آینده
خانم عباسی مقدم بااشاره به آموزش به سبک سونرژی؛ سرمایه‌گذاری روی رفتارهای آینده گفت:«سونرژی سامانه آموزشی و تعاملی مبتنی بر رویکرد خودیادگیری است که در آن فراگیران می‌توانند با توجه به نیازهای آموزشی خود در قالبی متفاوت آموزش‌های لازم را دریافت نمایند. در این سامانهبسته‌های علمی و سرگرمی ویژه دانش آموزان دوره ابتدایی ارائه می‌شود. در این سامانه به موضوعات مرتبط با مصرف بهینه آب، مصرف بهینه برق، مصرف بهینه گاز، محیط‌زیست و آموزش‌های شهروندی پرداخته می‌شود. دانش آموزان به‌صورت رایگان در دوره‌ها شرکت می‌کنند، مراحل مختلف دوره‌ها را می‌گذرانند و درنهایت به قید قرعه جایزه می‌گیرند.»
پمپ زمین‌گرمایی، راهکار بلندمدت مقابله با بحران گاز در زمستان
سپهر نماینده خانه صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی در این نشست با اشاره به پمپ زمین‌گرمایی، راهکار بلندمدت مقابله با بحران گاز در زمستان گفت:«پمپ‌های گرمایی یکی از مؤثرترین راهکارهای بهینه‌سازی مصرف انرژی در سطح جهانی مطرح هستند. مطالعات نشان می‌دهد با پیشرفت‌های فناورانه اخیر، راندمان این سیستم‌ها در دهه آینده رشد قابل‌توجهی خواهد داشت که این امر می‌تواند تحول عظیمی در صنعت انرژی ایجاد کند. در همین راستا و در چارچوب سیاست‌های کلان انرژی کشور، ماده 46 برنامه هفتم توسعه استفاده از پمپ‌های زمین‌گرمایی را در مناطق ساحلی جنوبی به‌صورت الزامی درآورده است. این تصمیم نقش مهمی در کاهش مصرف انرژی و بهینه‌سازی الگوی مصرف ایفا می‌کند.
با توجه به رشد سالانه مصرف گاز در بخش خانگی، انجام پژوهش‌های کاربردی در این حوزه می‌تواند سالانه منجر به صرفه‌جویی قابل‌توجه در مصرف گاز شود؛ اجرای این طرح‌ها فشار وارده بر نیروگاه‌ها را در فصل زمستان به میزان محسوسی کاهش خواهد داد.»
در بخش پایانی جلسه، اولویت‌های تحقیقاتی و چالش‌های شرکت پالایش گاز شهید هاشمی نژاد بررسی شد. در این قسمت نیازهای پژوهشی و فناورانه شرکت به‌منظور افزایش بهره‌وری و کاهش چالش‌های عملیاتی مورد بحث قرار گرفت و امکان همکاری‌های مشترک پژوهشی با مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی مورد بررسی واقع شد.
