خبرنگار طنین همتی | بحران ناترازی برق در کشور، یکی از چالش‌های جدی صنعت انرژی به شمار می‌رود و بنا بر گفته مدیرعامل خانه هم‌افزایی انرژی و آب خراسان‌رضوی، رفع مسئله ناترازی نیازمند همکاری، هماهنگی و هم‌افزایی دولت، بخش خصوصی و مردم است و بدون هماهنگی و هم‌افزایی جمعی، خروج از این مسئله دشوار است.
محمدرضا فلفلانی در گفت‌وگو با خبرنگار شهرآرا با تأکید بر توجه رسانه‌ها و مسئولان بر ضرورت تغییرات اساسی در این حوزه، اظهار کرد: با چالش‌های جدی در زیرساخت‌های انرژی کشور روبه‌رو هستیم. یکی از مهم‌ترین مسائل تأمین انرژی، یارانه‌های دولتی است که به مصرف‌کنندگان پرداخت می‌شود. این یارانه‌ها به صورت زنجیره‌ای در مراحل مختلف تأمین انرژی توزیع می‌شوند، اما نتیجه آن به نبودصرفه اقتصادی تولید برق و دوری از سرمایه‌گذاری در این بخش منجر شده است.
وی افزود: راندمان نیروگاه‌های برق به طور متوسط حدود ۴۰درصد است که نشان‌دهنده نبودکارآیی و بهره‌وری در استفاده از منابع انرژی است. این موضوع موجب ناترازی در تأمین انرژی و ایجاد مشکلات جدی در این صنعت می‌شود.
بروکراسی زائد، مانع توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر است
فلفلانی همچنین به اهمیت انرژی‌های تجدیدپذیر اشاره و بیان کرد: با وجود پیشرفت‌های تکنولوژیکی، هنوز ظرفیت‌های کافی برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور وجود ندارد. این درحالی است که به‌عنوان مثال، کشاورزان می‌توانند با احداث نیروگاه‌های خورشیدی، مصرف برق خود را تا حد زیادی کاهش دهند و حتی از قطع برق معاف شوند.
او در ادامه گفت: سیاست‌گذاران باید به استفاده بهینه از ابزارها و منابع برای بهبود وضعیت زیرساخت‌های انرژی توجه داشته باشند و بازنگری در سیاست‌ها و تسهیل فرایندهای سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین و انرژی‌های پاک باید مورد توجه جدی قرار گیرد.
روایت تجدیدپذیرها؛ واکاوی ابعاد و علل عدم‌پیشرفت انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران
مدیرعامل خانه هم‌افزایی انرژی و آب خراسان رضوی از تمامی نهادها و مؤسسات خواست تا به یک همکاری مؤثر در راستای بهبود شرایط زیرساخت‌های انرژی بپردازند و برای دستیابی به یک سیستم انرژی پایدار و باصرفه تلاش کنند.
مدیر خانه هم‌افزایی آب و انرژی استان در ادامه گفت: بروکراسی زائد، مانع توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر است و ناترازی برق در کشور، معلولی است با علت‌های فراوان که نیازمند راهکارهای جامع و بلندمدت است.
ضعف زیرساخت‌ها از عوامل اصلی ناترازی برق
فلفلانی با اشاره به بروکراسی زائد در مسیر احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر، گفت: متأسفانه، بروکراسی احداث این نیروگاه‌ها و اتصال آن‌ها به شبکه، فرایندی زمان‌بر و پیچیده است. این مسئله، موجب دلسردی سرمایه‌گذاران و مشترکانی می‌شود که قصد دارند در این حوزه فعالیت کنند. اگرچه تلاش‌هایی برای تسهیل این فرایند صورت گرفته، اما هنوز به سطح مطلوب نرسیده‌ایم و نیازمند یک نقشه راه روشن و شفاف با حداقل رسوب زمانی هستیم. البته ضعف زیرساخت‌های موجود هم یکی دیگر از عوامل اصلی ناترازی برق است.
او افزود: زیرساخت‌های ما، به‌روز نشده و مستهلک شده‌اند. این مسئله، ناشی از تحریم‌ها، کمبود بودجه و سایر مسائل اقتصادی است. ما باید برای بهبود و نوسازی زیرساخت‌ها، برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم.
فلفلانی با تأکید براهمیت توجیه اقتصادی تولید برق، تصریح کرد: اگر تولید برق، صرفه اقتصادی داشته باشد، سرمایه‌گذاران بیشتری به این حوزه جذب خواهند شد. در حال حاضر، بسیاری از سرمایه‌گذاران به دلیل ضررهای ناشی از قطعی برق، به سمت تولید برق از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر روی آورده‌اند، نه به دلیل صرفه اقتصادی این کار. باید شرایطی را فراهم کنیم که تولید برق به یک فعالیت اقتصادی جذاب تبدیل شود.
مدیر خانه هم‌افزایی انرژی و آب خراسان رضوی، مدیریت مصرف را نیز از جمله عوامل مهم در کاهش ناترازی برق دانست و گفت: متأسفانه ما در سطح صنایع و مصارف خانگی، بهینه‌سازی مصرف انرژی را جدی نگرفته‌ایم. ارزان بودن برق و گاز، باعث شده است که بسیاری از کسب‌وکارها، هزینه انرژی را به‌عنوان یک هزینه اصلی در بهای تمام‌شده خود لحاظ نکنند. باید طرح‌هایی را برای مدیریت مصرف انرژی تعریف و اجرا کنیم.
حل ناترازی برق در کوتاه‌مدت میسر نیست
او با تأکید بر پیچیدگی مسئله ناترازی برق، خاطرنشان کرد: با توجه به گستردگی شبکه مسائل و وجود مجموعه‌ای از علت‌ها و معلول‌ها، برون‌رفت از این مسئله در کوتاه‌مدت میسر نیست. ما نیازمند یک مسیر بلندمدت و اجرای طرح‌های جامع در حوزه‌های مختلف هستیم. اگر بتوانیم راهکارهای مؤثر را در این زمینه‌ها تعریف و به‌خوبی اجرا کنیم، می‌توانیم امیدوار باشیم که مسئله ناترازی برق، طی یک بازه سه تا پنج ساله، به نحوی حل‌شدنی باشد.
مدیرعامل خانه هم‌افزایی انرژی و آب خراسان رضوی به اهمیت توجه به زنجیره تأمین انرژی پرداخت و اظهار داشت: باید به موضوع عرضه و تقاضا به‌طور هم‌زمان توجه کنیم. برای تحلیل بهتر موضوع عرضه، تنها باید برق را بررسی نکنیم، بلکه باید کل زنجیره تأمین را در نظر بگیریم.
فلفلانی افزود: این زنجیره از استحصال سوخت از منابع طبیعی شروع می‌شود و به پالایش و انتقال آن به نیروگاه‌ها می‌انجامد. همچنین لازم است که کارایی این فرایند در تبدیل سوخت به برق و کاهش تلفات در شبکه‌های انتقال و توزیع به دقت بررسی شود.
فلفلانی بر لزوم اجرای راهکارهای نوین در حوزه عرضه، همچون انرژی‌های تجدیدپذیر و همچنین طرح‌های مدیریت مصرف تأکید کرد. او خاطرنشان کرد: باید اطلاعات و آمار مرتبط با این فعالیت‌ها دردسترس عموم قرار گیرد تا مردم از تلاش‌ها و فعالیت‌ها در این حوزه‌ها آگاهی پیدا کنند.
