تجربه جهانی در تغییر ساعت
77 کشور جهان ساعت رسمی خود را تنظیم می‌کنند
🔹در کشورهای استوایی مانند اندونزی و سنگاپور، که طول روز در تمام سال تقریباً ثابت است، تغییر ساعت اعمال نمی‌شود. همینطور در کشورهای شمالی مثل روسیه و سوئد که در تابستان‌ها روزها بسیار بلند و در زمستان‌ها بسیار کوتاه است، معمولاً تغییر ساعت ندارند.
وضعیت کنونی تغییر ساعت رسمی در ایران
🔹تا سال ۱۴۰۱ تغییر ساعت رسمی در ابتدای بهار و انتهای تابستان (یک ساعت جلو و عقب)
🔹از فروردین ۱۴۰۲ توقف تغییر ساعت رسمی
چالش‌های ناشی ازعدم تغییر ساعت رسمی در ایران
افزایش مصرف انرژی و فشار بر شبکه برق
🔹افزایش مصرف سیستم‌های سرمایشی در ساعات اوج گرما
🔹هم‌زمانی پیک مصرف برق صنایع و خانگی (طبق آمار وزارت نیرو، در تابستان ۱۴۰۲، مصرف برق در ساعات اوج ۲.۵ درصد افزایش یافت که برخی کارشناسان باور دارند یکی از علل آن، هم‌زمان شدن مصرف خانگی و صنعتی است)
کاهش بهره‌وری ادارات و مشاغل
🔹تغییر ساعت کاری ادارات بدون تطابق با سبک زندگی مردم
🔹سردرگمی در برنامه ریزی کسب‌وکارها، مدارس و مراکز آموزشی
اختلال در برنامه کاری صنایع
🔹هم‌زمانی پیک مصرف صنایع و خانگی
🔹افزایش نیاز به خاموشی صنایع در ساعات اوج مصرف
چالش‌های فرهنگی و مذهبی
🔹اختلال در ساعات استراحت و نماز صبح (در برخی شهرهای شرقی کشور اذان صبح در تابستان ساعت ۲:۳۰ بامداد است)
راهکارهای پیشنهادی
💠بازگشت به تغییر ساعت
🔹تغییر ساعت رسمی کشور مطابق سنوات گذشته (حداقل به میزان 1 ساعت )
🔹 تنظیم ساعت متناسب با شرایط جغرافیایی و اقلیمی هرمنطقه (مانند تفویض اختیار به استانداران یا تقسیم‌بندی بر اساس مناطق زمانی محلی)
💠مدیریت ساعات کاری صنایع و ادارات
🔹تنظیم ساعت کاری متناسب با پیک مصرف برق و شرایط آب و هوایی
🔹اجرای الگوی منعطف برای مشاغل انرژی‌بر
💠فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی
🔹ارائه داده‌های دقیق از تأثیرات مثبت تغییر ساعت
🔹ایجاد کمپین‌های آگاه‌سازی برای مدیریت مصرف انرژی
💠مطالعه و پژوهش پیرامون موارد ذیل
1.بررسی آماری تاثیر تغییر ساعات بروی پیک مصرف انرژی و آب
2.امکانسنجی تعیین محدوده زمانی برای مناطق مختلف کشور
3.بررسی اثرات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی تغییر ساعت مبتنی بر افکارسنجی
📌 نتیجه‌گیری؛ وضعیت باید تغییر کند
🔷 با توجه به چالش‌های ناشی از عدم تغییر ساعت رسمی در ایران، از جمله افزایش مصرف انرژی، کاهش بهره وری و اختلال در برنامه ریزی صنایع و ادارات، به نظر می‌رسد تغییر ساعت رسمی و مدیریت پویا ساعات کاری و تفویض اختیار تنظیم ساعت به استان‌ها بر اساس شرایط اقلیمی و مختصات جغرافیایی راهکار مناسبی برای کاهش فشار بر شبکه برق، بهبود بهره‌وری و هماهنگی بیشتر با الگوی زندگی مردم باشد. همچنین، فرهنگ‌سازی و انجام مطالعات دقیق‌تر برای سنجش اثرات اجتماعی و اقتصادی این تغییر ضروری است.
