چهل‌وهفتمین جلسه کمیته آب و محیط زیست روز چهارشنبه ۸ مرداد ۱۴۰۴ با حضور نمایندگان دستگاه‌های اجرایی و شرکت‌های تخصصی استان خراسان رضوی در محل خانه هم‌افزایی انرژی و آب برگزار شد.
این نشست با مشارکت نمایندگانی از منطقه چهار عملیات انتقال گاز، شرکت بهره‌برداری نفت و گاز شرق، شهرداری مشهد (سازمان پارک‌ها، اداره محیط‌زیست و سلامت، معاونت خدمات شهری)، شرکت آب و فاضلاب مشهد، اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی، شرکت آب منطقه‌ای خراسان رضوی، شرکت پالایش گاز شهید هاشمی‌نژاد، شرکت توزیع نیروی برق مشهد، شرکت برق منطقه‌ای خراسان، شرکت پخش فرآورده‌های نفتی خراسان رضوی و نیز شرکت‌های خصوصی از جمله نوفناوران میناب طوس، یگانه سبز، فرآیند زیست‌پویا و تعاونی آبزی‌گستری پاژ همراه بود.
کاهش ۹۰ درصدی آلاینده‌های پساب با فناوری‌های نوین
در ابتدای جلسه، دکتر ساغروانی مدیرعامل شرکت نوفناوران میناب طوس به معرفی راهکارهای نوین بازچرخانی آب خاکستری و پساب پرداخت و گفت:«شرکت نوآوران میناب طوس از سال ۱۳۸۹ در حوزه تصفیه آب و پساب فعالیت خود را آغاز کرده و بر ارائه راهکارهای نوین در بازچرخانی آب تمرکز دارد. این شرکت با استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند اسمز معکوس (RO)، فرآیندهای اکسیداسیون پیشرفته (AOP) و دستگاه‌های کنترلی PLC و HMI، دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی را طراحی و اجرا می‌کند. راهکارهای ارائه‌شده شامل حذف آلاینده‌های شیمیایی، کاهش COD و TSS، نمک‌زدایی و تصفیه بیولوژیکی است که تا ۹۰ درصد کاهش آلاینده‌ها را ممکن ساخته است. همچنین از فناوری‌هایی مانند DLS، نانوفیلتراسیون و دستگاه‌های هوشمند کنترل و نظارت استفاده می‌شود.»
وی افزود: «این راهکارها ضمن رعایت استانداردهای زیست‌محیطی، بهره‌وری مصرف آب را به‌شدت افزایش می‌دهند و برای واحدهای صنعتی پیشنهاد عملیاتی مؤثری محسوب می‌شوند.»
بررسی سامانه جامع مدیریت محیط‌زیست کشور (iranemp)
در ادامه، خانم حسینی نماینده اداره کل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی، سامانه iranemp را معرفی کرد و گفت:
«سامانه iranemp سامانه جامع مدیریت محیط‌زیست کشور است که از سال ۱۳۹۸ فعالیت خود را آغاز کرده و تمام واحدهای صنعتی، خدماتی و معدنی را در حوزه‌های زیست‌محیطی تحت پوشش قرار می‌دهد. تمام اطلاعات واحدها از جمله مشخصات عمومی، پروانه بهره‌برداری، مدیریت پسماند، پساب، آلاینده‌ها، مصارف آب و انرژی و برنامه‌های پایش محیطی در این سامانه ثبت می‌شود. واحدها پس از ثبت‌نام با کد ملی (حقیقی یا حقوقی)، به سامانه دسترسی پیدا کرده و موظف به ثبت انبارهای پسماند، انتقال و دریافت مواد اولیه فرعی و گزارش آلاینده‌ها هستند. این سامانه امکان صدور مجوز، نظارت الکترونیکی، ثبت بازدیدها، اخطاریه‌ها و مدیریت تسهیلات زیست‌محیطی را فراهم کرده و ارتباط بین واحدها و سازمان حفاظت محیط‌زیست را دیجیتال کرده است.»
او خاطرنشان کرد: «با وجود این ظرفیت‌ها، چالش‌هایی همچون عدم به‌روزرسانی لیست شرکت‌های مجاز دریافت‌کننده پسماند، فاصله جغرافیایی، هزینه‌های حمل‌ونقل و پیچیدگی فرآیندهای مجوزدهی، به‌ویژه در بخش پسماندهای خطرناک و تحقیقاتی، همچنان وجود دارد.»
اختراع بومی دیوار سبز پایدار با پساب و آب خاکستری
در بخش پایانی جلسه، خانم جوزای مدیرعامل شرکت یگانه سبز و عضو هیئت علمی دانشگاه گرگان، سامانه دیوار سبز خارجی پایدار را معرفی کرد و گفت:«سامانه دیوار سبز خارجی پایدار، نخستین اختراع موفق در کشور با استفاده از آب‌های بازیافتی شامل پساب فاضلاب شهری و آب خاکستری است که در شرایط اقلیمی خراسان رضوی در بازه دمای ۱۰- تا ۵۲ درجۀ سانتی‌گراد پایدار بوده است. این سیستم با تلفیق فضای سبز و باغبانی شهری، مصرف آب شهری را کاهش داده و زمینه تولید محصولات سالم و ایمن در محیط‌های شهری را فراهم کرده، همچنین به‌عنوان مکمل بستر کشت زیستی، جایگزین مناسبی برای خاک در مناطق دارای شوری بالا یا آلودگی فلزات سنگین است.»
وی در پایان تأکید کرد: «این بستر کشت با کاهش ۵۰ درصدی مصرف کود شیمیایی، بهبود نگهداری آب، تحریک رشد گیاه از طریق ترکیبات شبه‌هورمونی و کاهش مصرف آب، بهره‌وری کشاورزی را در بخش‌های گلخانه‌ای، شهری و مزرعه‌ای افزایش می‌دهد و به ارتقای ارزش اقتصادی محصولات کمک می‌کند.»
مصوبات پایانی
- بازدید میدانی از سیستم بازچرخانی آب خاکستری در شرکت آبفا مشهد
- طراحی و برگزاری نشست تخصصی ویژه تحلیل چالش‌های بازچرخانی آب
- پیگیری روند آغاز احداث لندفیل صنعتی استان
- احصا و دسته‌بندی چالش‌های پسماندهای ویژه توسط شرکت‌های عضو خانه هم‌افزایی
- پیگیری شناسایی و رفع مشکلات سامانه ملی محیط‌زیست (iranemp) با همکاری دستگاه‌های متولی
