سومین نشست تخصصی «ساختمان‌های سبز» با حضور نمایندگان دستگاه‌های اجرایی، شرکت‌های مشاور و مجموعه‌های تخصصی در حوزه محیط‌زیست، آب و انرژی در محل خانه هم‌افزایی انرژی و آب خراسان رضوی برگزار شد.
این نشست با مشارکت نمایندگان گروه مطالعات خدمات شهری شهرداری مشهد، شرکت آب و فاضلاب استان و مشهد، سازمان نظام مهندسی ساختمان استان، اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست خراسان رضوی، سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری مشهد، شرکت توزیع نیروی برق مشهد، شرکت‌های مهندسین مشاور هور بارثاوا، پیچ آب شرق، راهبران انرژی، مشاورین طرح و ساخت مهرگان پارس، موسسه بنای پایدار ایران زمین و دیگر فعالان این عرصه برگزار شد.
بررسی اقدامات خانه هم‌افزایی در زمینه مسائل محیط زیستی استان خراسان رضوی
در آغاز نشست، امین وطن‌پور، معاون کمیته‌های خانه هم‌افزایی انرژی و آب گزارشی از اقدامات این مجموعه در حوزه ساختمان‌های سبز ارائه کرد و گفت:«از سال ۱۴۰۱ تاکنون ۱۷ نشست تخصصی ذیل کمیته آب و محیط‌زیست و کارگروه بازچرخانی آب خاکستری و پساب برگزار شده است که نتایج ارزشمندی به همراه داشته است.»
وی افزود:«شناسایی شرکت‌های دانش‌بنیان فعال در حوزه بازچرخانی آب خاکستری، مقایسه پکیج‌های داخلی و خارجی بازچرخانی، بررسی نواقص استاندارد ملی ۱۵۶۳۳، تهیه گزارش تحلیلی موانع اجرایی‌سازی بازچرخانی آب خاکستری و ارائه پیشنهادهای اصلاحی، از جمله اقدامات انجام‌شده بوده است. همچنین بازدیدهای میدانی از تصفیه‌خانه‌های چهل‌بازه
و سیستم بازچرخانی شرکت ایران‌خودرو خراسان به منظور جمع‌بندی تجارب و تدوین راهکارهای عملیاتی صورت گرفته است.»
وطن‌پور تأکید کرد: «خانه هم‌افزایی در تلاش است با جریان‌سازی، بستر لازم برای توسعه ساختمان‌های سبز را فراهم کند. این ساختمان‌ها با کاهش مصرف انرژی و آب، بهبود کیفیت زیست شهری و افزایش تاب‌آوری محیطی نقش حیاتی در آینده مدیریت شهری دارند.» وی با اشاره به اقدامات پژوهشی انجام‌شده افزود: «شناسایی و طبقه‌بندی ذی‌نفعان و ذی‌ربطان این حوزه انجام شده و نقشه راهی برای پیشبرد این عرصه در اختیار خانه هم‌افزایی قرار دارد.»
تأکید بر اهمیت ساختمان‌های سبز و ضرورت حمایت نهادی از پروژه‌های پایدار
خانم مهندس سارا گلستان، عضو علی البدل هیئت مدیره سازمان نظام مهندسی ساختمان، در نشست تخصصی بررسی پروژه‌های ساختمان سبز، با اشاره به اهمیت توسعه ساخت‌وسازهای پایدار، بر پیچیدگی‌های فنی و اجرایی این نوع پروژه‌ها تأکید کرد.
وی با بیان اینکه «بهتر بسازیم» باید به یک اصل در طراحی و اجرای پروژه‌ها تبدیل شود، افزود: متأسفانه در کشور، برخی از مصالح و فناوری‌های مورد نیاز برای تحقق کامل اصول ساختمان سبز در دسترس نیستند یا در سطح مطلوب قرار ندارند. با این حال، تیم مرکز تحقیقات و مشاوران پروژه مهرگان با همکاری مؤثر، توانستند بخش قابل توجهی از استانداردهای سبز را در طراحی و اجرا لحاظ کنند.
گلستان با اشاره به تلاش‌های صورت‌گرفته در سال‌های اخیر برای دریافت مشوق‌های دولتی و نهادی جهت حمایت از پروژه‌های سبز، اظهار داشت: جلسات متعددی در استان خراسان رضوی و تهران برگزار شد، اما متأسفانه در عمل هیچ نهاد یا ارگانی حمایت تشویقی مؤثری ارائه نکرد. وی افزود: پروژه ساختمان سبز مهرگان صرفاً به دلیل مسئولیت‌پذیری اجتماعی مالکین آغاز شد و هیچ‌گونه مشوق مالی یا نهادی دریافت نکرده است.
این عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان با تأکید بر نقش آگاهی‌بخشی و آموزش در پذیرش اصول ساختمان سبز گفت: پس از چند جلسه توضیح درباره اهمیت و مزایای این نوع ساخت‌وساز، مالکین پروژه با رویکردی مثبت، اجرای آن را پذیرفتند و با کیفیت مطلوبی پیش بردند.
گلستان در پایان خاطرنشان کرد: هر یک از ما، فارغ از جایگاه و مسئولیت، می‌توانیم سهمی هرچند کوچک در توسعه ساختمان‌های سازگار با محیط‌زیست داشته باشیم. در آینده، حتی کوچک‌ترین اقدام در این حوزه می‌تواند تأثیرگذار و برجسته باشد. خوشبختانه فرهنگ رقابت سازنده و یادگیری از یکدیگر در کشور وجود دارد و این ویژگی می‌تواند به رشد و گسترش ساختمان‌های سبز کمک کند.
اجرای فناوری‌های سبز در ساختمان مهرگان؛ تحقق یک آرزوی شهری با وجود چالش‌های اجرایی
مهندس رضا قنبری، رئیس هیئت‌مدیره شرکت مشاورین طرح و ساخت مهرگان پارس و مدیر پروژه ساختمان سبز مهرگان، در نشست تخصصی بررسی پروژه‌های ساختمان سبز، ضمن ارائه جزئیات فنی، مراحل پیشرفت و دستاوردهای این پروژه نمونه، از تحقق یک «رویای اجرایی‌شده» در شهر مشهد سخن گفت.
وی با اشاره به پیچیدگی‌های فنی و اجرایی پروژه اظهار داشت: «زمانی که حرکت نکنیم، هیچ اتفاقی نمی‌افتد. اجرای ساختمان سبز با جزئیات دقیق و منطبق بر استانداردهای مرکز تحقیقات، با همکاری تیم معماری و مشاوران پروژه، با وجود دشواری‌ها و تناقض‌های اجرایی، به‌طور کامل محقق شد.»
قنبری با بیان اینکه اجرای سیستم آب خاکستری در ساختمان‌های مسکونی اقدامی کم‌نظیر در کشور محسوب می‌شود، افزود: «در پروژه مهرگان، موفق شدیم آب خاکستری را تصفیه و برای مصارف غیرشرب مانند فلاش‌تانک‌ها و شست‌وشو بازگردانیم. روزانه حدود چهار متر مکعب آب خاکستری تولید می‌شود که قابلیت استفاده در فضای سبز مجاور را دارد.»
مدیر پروژه ساختمان سبز مهرگان با تأکید بر اهمیت مسئولیت اجتماعی مالکین پروژه خاطرنشان کرد: «این پروژه بدون هیچ‌گونه مشوق دولتی و صرفاً با انگیزه مسئولیت‌پذیری اجتماعی آغاز شد. در حالی‌که هزینه ساخت پروژه بالغ بر ۱۷۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود، تنها با دو میلیارد تومان توانستیم زیرساخت‌های سبز را اجرا کنیم—کاری که در مراحل بهره‌برداری، هیچ‌یک از ذی‌نفعان حاضر به انجام آن نخواهند بود.»
حمایت از ساختمان‌های سبز با تمرکز بر مدیریت مصرف آب؛ ظرفیت‌های مشارکتی در مشهد شناسایی شد
مهندس محمدامین خدادادزاده، نماینده شرکت آب و فاضلاب مشهد، در نشست تخصصی بررسی پروژه‌های ساختمان سبز، با اشاره به سیاست‌ها و مشوق‌های این شرکت، از اقدامات صورت‌گرفته در راستای حمایت از پروژه‌های پایدار، به‌ویژه در حوزه مدیریت و بهینه‌سازی مصرف آب، سخن گفت.
وی با بیان اینکه الزامات اجرایی در این حوزه هنوز به‌صورت رسمی تدوین نشده و بیشتر در قالب توصیه‌های تخصصی ارائه می‌شود، افزود: «در گام نخست، مجموعه‌ای از پروژه‌های ساختمانی در سطح شهر مشهد شناسایی و میزان مصرف آب آن‌ها پایش شد. نتایج این پایش نشان داد که در برخی موارد، کاهش مصرف تا ۱۵، ۳۰ و حتی ۴۰ درصد نیز قابل دستیابی است.»
خدادادزاده با اشاره به مطالعات انجام‌شده درباره بازگشت سرمایه در پروژه‌های سبز، اظهار داشت: «با بررسی کاربری‌های مختلف، مشخص شد که این طرح‌ها در برخی حوزه‌ها قابلیت اجرایی بالایی دارند. همچنین شرکت‌هایی که در زمینه تولید تجهیزات مرتبط فعالیت دارند، شناسایی و به جلسات تخصصی دعوت شدند تا ظرفیت‌های اجرایی مورد بررسی قرار گیرد.»
نماینده شرکت آب و فاضلاب مشهد با تأکید بر ضرورت مشارکت نهادهای مختلف در اجرای پروژه‌های سبز افزود: «برای دریافت اعتبار از منابع ملی مدیریت مصرف، لازم است سایر ارگان‌ها نیز در کنار ما قرار گیرند و بخشی از بودجه مورد نیاز را تقبل کنند. در همین راستا، ظرفیت‌هایی شناسایی و مذاکرات اولیه با برخی نهادها انجام شده است.»
وی در پایان به ظرفیت همکاری با مجموعه رکسان اشاره کرد و گفت: «با توجه به زیرساخت‌های اجرایی این مجموعه و هماهنگی با نظام اداری، امکان توسعه پروژه‌های مشترک در حوزه ساختمان‌های سبز فراهم شده و امیدواریم با هم‌افزایی بیشتر، گام‌های مؤثری در مسیر پایداری شهری برداشته شود.»
در ادامه، اعضای حاضر در جلسه پیرامون موضوعات مطرح‌شده در سه بخش قبلی به بحث و تبادل‌نظر پرداختند. نظرات و پیشنهادهای متعددی در زمینه تسهیل روند توسعه ساختمان‌های سبز، همکاری‌های بین‌بخشی و استفاده از تجربیات پروژه‌های موفق مانند مهرگان ارائه شد.
سپس نماینده گروه مطالعات معاونت خدمات شهری شهرداری مشهد، شرح خدمات طرح پژوهشی «تدوین، اجرا و راهبری نظام‌نامه احداث و توسعه ساختمان‌های سازگار با محیط‌زیست» را ارائه نمود.
مصوبات نشست تخصصی ساختمان‌های سبز؛ از بازدید میدانی تا تدوین پیشنهادهای قانونی
در پایان نشست تخصصی بررسی پروژه‌های ساختمان سبز، مجموعه‌ای از مصوبات با هدف تسهیل روند توسعه و ارتقای بهره‌وری در حوزه ساخت‌وسازهای پایدار به تصویب رسید.
بر اساس تصمیمات اتخاذشده، مقرر شد هماهنگی‌های لازم جهت بازدید میدانی از پروژه ساختمان سبز مهرگان انجام شود تا اعضای حاضر با جزئیات اجرایی و فناوری‌های به‌کاررفته در این پروژه نمونه آشنا شوند.
همچنین مقرر شد اقدامات مطالبه‌گرانه برای رفع موانع اجرایی مرتبط با پروژه مهرگان از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط پیگیری شود. این اقدام با هدف تسریع در روند بهره‌برداری و الگوسازی برای سایر پروژه‌های مشابه صورت خواهد گرفت.
در بخش دیگری از مصوبات، مقرر شد مباحث مرتبط با ساختمان‌های سبز هوشمند در قالب نشست‌های تخصصی جداگانه در دستور کار قرار گیرد تا ابعاد فنی، حقوقی و اجرایی این حوزه به‌صورت جامع بررسی شود.
در نهایت، اعضای نشست موظف شدند پیشنهادهای خود را پیرامون لایحه مدیریت مصرف آب تدوین و جهت ارائه به شرکت آب و فاضلاب مشهد اعلام نمایند. این پیشنهادها با هدف پیگیری در شورای اسلامی شهر مشهد و ارتقای سیاست‌های مصرف بهینه آب در پروژه‌های ساختمانی مطرح خواهد شد.
